Η ανάμνηση της μυρωδιάς και το άρωμα του έρωτα

Ποιητικός τίτλος, ε;

Λάθος! Είναι επιστημονικά ευσταθής και θα το δούμε στις επόμενες παραγράφους.

Γιατί έχουμε δύο ρουθούνια; Είναι κάτι που πιστεύω ότι έχει βασανίσει τους περισσότερους κάποια στιγμή στη ζωή μας. Τι; Όχι; Καλά εντάξει... Π.χ. ο λόγος που έχουμε δύο μάτια είναι για να υπολογίζουμε την απόσταση ενός αντικειμένου και ο λόγος που έχουμε δύο αυτιά είναι για να υπολογίζουμε την πηγή του ήχου.

Αλλά γιατί δύο ρουθούνια;!

Κατά τη διάρκεια της ημέρας εναλλάξ ένα ρουθούνι αναπνέει καλύτερα από το άλλο. Δοκιμάστε τώρα, κλείστε τα ρουθούνια εναλλάξ και δείτε ποιο αναπνέει καλύτερα, δοκιμάστε πάλι σε 2 ώρες, πιθανόν θα έχουν αλλάξει.

Ο λόγος που πάντα κλείνει το ένα ρουθούνι είναι για να δίνει χρόνο στους οσφρητικούς αισθητήρες να “μυρήσουν” τον αέρα, κρατώντας ‘τον περισσότερη ώρα. Αν και τα δύο ρουθούνια ανέπνεαν εντελώς ανοιχτά κι έστελναν τον αέρα κατευθείαν στους πνεύμονές μας, δεν θα προλαβαίναμε να μυρίσουμε τίποτα.

Η ανάμνηση

Η όσφρηση έχει κάτι μοναδικό σε σχέση με τις υπόλοιπες αισθήσεις. Πόσες φορές, εκεί που περπατάμε, μυρίζουμε μια χαρακτηριστική μυρωδιά και μας φέρνει στο μυαλό μια πολύ συγκεκριμένη ανάμνηση; Για άλλους μπορεί να είναι η μυρωδιά του ελληνικού καφέ το πρωί, για άλλους η μυρωδιά στις σελίδες ενός βιβλίου, για άλλους μπορεί να είναι ένα συγκεκριμένο γυναικείο άρωμα.

Αλλά έχει σε όλους μας την ίδια αντίδραση. Μια πολύ έντονη ανάμνηση και μαζί της τα συναισθήματα που την συνοδεύουν.

Φάνηκε από έρευνες ότι τα οσφρητικά νεύρα του εγγεφάλου μας συνδέονται άμεσα με περιοχές που “αποθηκεύονται” οι αναμνήσεις και τα συναισθήματα, υπόκαμπος και αμυγδαλή αντίστοιχα.

Το συγκεκριμένο φαινόμενο είναι μόνο στην αίσθηση της όσφρησης, καμία άλλη αίσθηση δεν μπορεί να ανακαλέσει αναμνήσεις και συναισθήματα τόσο έντονα.

Ο έρωτας

Ένα από τα βασικά ζητήματα κατά το ζευγάρωμα των θηλαστικών, κατ’ έπεκταση και στον άνθρωπο, είναι η μυρωδιά του συντρόφου. Τα σκυλιά π.χ. μυρίζοντας, καταλαβαίνουν φύλο, ηλικία, υγεία και σεξουαλική διάθεση. Δηλαδή ο σκύλος καταλαβαίνει την σεξουαλική διάθεση της σκύλας, απλά μυρίζοντάς την! Και τι δεν έδινα για μια τέτοια μύτη, καθώς το μόνο κοινό που έχω μέχρι στιγμής, με την μύτη του σκύλου, είναι το μέγεθος…

Μπορεί οι άνθρωποι να μην έχουν τόσο ευαίσθητη μύτη, αλλά η μυρωδιά παίζει πολύ σημαντικό ρόλο. Έρευνες έχουν δείξει ότι, μεταξύ άλλων, μέσω της όσφρησης οι άνθρωποι επηρεάζονται στην απόφαση τους για ενδεχόμενο “ζευγάρωμα”, για διαφορετικούς λόγους το κάθε φύλο. Π.χ. οι γυναίκες έλκονται από άντρες που έχουν αντίθετο ανοσοποιητικό σύστημα από το δικό τους, με γενετικό σκοπό να εφοδιάσουν τους απογόνους τους με όσο το δυνατόν περισσότερα αντισώματα. Και αυτό το αντιλαμβάνονται υποσυνείδητα από την μυρωδιά. Αυτό και αν εξηγεί τις φράσεις “υπάρχει χημεία μεταξύ μας” και “τα ετερώνυμα έλκονται” :)

Πάμε να δούμε το ίδιο πράγμα από την ακριβώς αντίθετη οπτική. Στη συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπινων κοινωνιών η αιμομιξία θεωρείται ταμπού. Είναι τόσο πολύ ενσωματωμένο στο υποσυνείδητο μας που θεωρούμε την αιμομιξία ως μια πολύ άσχημη πράξη. Γιατί όμως; Τι είναι αυτό που μας δημιουργεί τέτοια αποστροφή στην ιδέα; Η απάντηση είναι απλή. Δύο συγγενικά άτομα αντίθετου φίλου έχουν κοινό μεγάλο κομμάτι του κώδικα DNA που ένας ενδέχομενος απόγονος θα ήταν βιολογικά αδύναμος.

Έτσι το ανθρώπινο είδος, και πολλά άλλα ζώα, έχει εξελιχθεί ώστε να αποτρέπει την αιμομιξία, κατά πολύ, βάσει όσφρησης. Από την στιγμή που γεννιέται ένα παιδί και για τα πρώτα χρόνια της ζωής του, αποθηκεύει τις μυρωδιές των ανθρώπων που βρίσκονται συχνά γύρω του και αναπτύσει υποσυνείδητα μια έλλειψη σεξουαλικής έλξης γι’ αυτούς. Αυτό είναι γνωστό και ως Westermarck effect. Μάλλον η Cersei και ο Jaime δεν μεγάλωσαν μαζί. Αν δεν καταλάβατε το αστείο, πήγαινετε να δειτε καμιά σειρά της προκοπής!

Το άρωμα

Εδώ θέλω όλες οι γυναίκες που διαβάζουν το άρθρο να δώσουν λίγο προσοχή. Εκ μέρους όλων των αντρών του κόσμου, σας λέω ότι μυρίζετε πάρα πολύ ωραία και δεν χρειάζεται να σπαταλάτε λεφτά σε αδιανόητα πανάκριβα αρώματα. Η μυρωδιά που έχετε αμέσως μόλις βγείτε από το ντους, και πριν βάλετε όλες αυτές τις κρέμες και τα αρώματα και τις πούδρες και τα ρουζ (που μόλις πριν λίγες μέρες έμαθα ότι είναι διαφορετικά πράγματα), είναι ό,τι καλύτερο! Για να είμαι δίκαιος, πρέπει και μερικοί άντρες να καταλάβουν ότι το αποσμητικό δεν ισοδυναμεί με ντους :)

Η μυρωδιά

Μετά από όλα αυτά φανταστείτε ένα κόσμο όπου δεν μπορείτε να μυρίσετε τα τριαντάφυλλα την άνοιξη, την φρεσκοψημένη τυρόπιτα το πρωί εξώ από τον φούρνο, τα μαλλιά της όταν είναι στην αγκαλιά σου. Και για τους ψυχικά ασταθής όπως εγώ, τη μυρωδιά του φρεσκοαγορασμένου μαρκαδόρου.

Θα ήταν ένας εξαιρετικά βαρετός κόσμος.

Πηγές:

• Smelling roses: Your nostrils may part ways
• Scent Can Be a Powerful Memory Trigger
• Body odor and subconscious human sexual attraction
• Westermarck effect
• How Dogs Communicate with Scent

Φωτογραφία:

Ζωγραφισμένο από τον Cayetano de Arquer Buigas, Ισπανός ιμπρεσιονιστής που φημίζεται για την αποτύπωση της γυναικείας ομορφιάς.